ବିଶ୍ଳେଷଣ – ଜବାହର ମିଶ୍ର
ୟୁକ୍ରେନ ଏବଂ ରୁଷ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ତିନି ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ସମୟ ଧରି ଚାଲିଛି। ଏହି ଯୁଦ୍ଧର ଗୋଟିଏ କାରଣ ଥିଲା ୟୁକ୍ରେନ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭୋଲୋଡିମିର ଜେଲେନସ୍କିଙ୍କ ଉତ୍ତର ଆଟଲାଣ୍ଟିକ୍ ଟ୍ରିଟି ଅର୍ଗାନାଇଜେସନ୍ (ନାଟୋ)ରେ ଯୋଗଦେବାର ପ୍ରବଳ ଇଚ୍ଛା।ଜେଲେନସ୍କି ଚାହୁଁଥିଲେ ଯେ ତାଙ୍କ ଦେଶ ୟୁକ୍ରେନ୍ ଏହି ସାମରିକ ମେଣ୍ଟର ଏକ ଅଂଶ ହେଉ। କିନ୍ତୁ ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନ ଚାହୁଁନଥିଲେ ଯେ ନାଟୋ ରୁଷର ଏତେ ନିକଟତର ହେଉ। ପୁଟିନ ପ୍ରଥମେ ଜେଲେନସ୍କିଙ୍କୁ ଚେତାବନୀ ଦେଇଥିଲେ ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ଜେଲେନସ୍କି ଏହା ନ ଶୁଣି ଏ ଦିଗରେ ଆଗେଇଲେ, ସେତେବେଳେ ପୁଟିନ ୟୁକ୍ରେନ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ।
୨୪ ଫେବୃଆରୀ ୨୦୨୨ ରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିବା ଏହି ଯୁଦ୍ଧର ଅନ୍ତର ଆଶା ଖୁବ୍ କମ୍ ଦେଖାଯାଉଛି। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଜେଲେନସ୍କି ନାଟୋ ପାଇଁ ପୁଟିନଙ୍କ ସହ ଲଢ଼ିଥିଲେ ଏବଂ ଏବେ ସେହି ସମାନ ସାମରିକ ସଂଗଠନ ଉପରେ ସଙ୍କଟର ମେଘ ଘୋଟେଇଯାଇଛି। କାରଣ ହେଉଛି ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ଏଲୋନ ମସ୍କଙ୍କ ବୟାନ।
ମସ୍କ ଜାତିସଂଘ ଏବଂ ନାଟୋରୁ ଆମେରିକା ବାହାରିଆସିବା ପ୍ରସ୍ତାବରେ ସହମତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ଯେ ଆମେରିକା ଏହି ସଂଗଠନଗୁଡ଼ିକୁ ଛାଡ଼ି ଦେବା ଉଚିତ। ଏହା କେବଳ ନାଟୋର ଭବିଷ୍ୟତ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇନାହିଁ ବରଂ ଏହି ମେଣ୍ଟରେ ସାମିଲ ହେବାକୁ ନିରନ୍ତର ଚେଷ୍ଟା କରୁଥିବା ୟୁକ୍ରେନ ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ଧକ୍କା ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ। ଏଲୋନ ମସ୍କ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆ ପ୍ଲାଟଫର୍ମ X ରେ ଏକ ପୋଷ୍ଟକୁ ରିଟ୍ୱିଟ୍ କରି 'ମୁଁ ସହମତ' ଲେଖିଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସେନେଟର ମାଇକ୍ ଲିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆଗତ ଏକ ବିଲ୍ ପ୍ରତି ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଆମେରିକାକୁ ଜାତିସଂଘ ଏବଂ ନାଟୋରୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପୃଥକୀକରଣ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦିଆଯାଇଛି। ଆମେରିକା କ’ଣ ପ୍ରକୃତରେ ନାଟୋରୁ ଓହରି ପାରିବ?
ପୂର୍ବତନ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ମଧ୍ୟ ଅନେକ ଥର ନାଟୋ ପାଣ୍ଠି ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛନ୍ତି। ଟ୍ରମ୍ପ କହିଛନ୍ତି ଯେ ନାଟୋରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନେ ନିଜ ସୁରକ୍ଷା ଖର୍ଚ୍ଚ ନିଜେ ବହନ କରିବା ଉଚିତ। ପ୍ରକୃତରେ ଆମେରିକା ନାଟୋର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପାଣ୍ଠି ଅଂଶୀଦାର। ଗୋଟିଏ ପ୍ରକାରେ, ଏହି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସାମରିକ ମେଣ୍ଟ ଆମେରିକାର ସାମରିକ ଶକ୍ତି ଉପରେ ଆଧାରିତ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ଯଦି ଆମେରିକା ନାଟୋରୁ ଓହରିଯାଏ, ତେବେ ଏହାର ଅସ୍ତିତ୍ୱ ଉପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିବ। ଏହା ୟୁକ୍ରେନ୍ ଏବଂ ଏହାର ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜେଲେନ୍ସକି ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ବିପର୍ଯ୍ୟୟ ହେବ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି।
ରୁଷ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯୁଦ୍ଧ ଲଢ଼ୁଥିବା ୟୁକ୍ରେନୀୟ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭୋଲୋଡିମିର ଜେଲେନସ୍କିଙ୍କ ପାଇଁ ନାଟୋ ସଦସ୍ୟତା ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ରଣନୈତିକ ପ୍ରାଥମିକତା ଥିଲା। ସେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ନାଟୋରେ ଯୋଗଦାନ ଦ୍ୱାରା ୟୁକ୍ରେନ ସାମରିକ ସୁରକ୍ଷା ପାଇବ ଏବଂ ରୁଷର ପ୍ରଭାବ ହ୍ରାସ ପାଇବ। ଯଦି ଆମେରିକା ନାଟୋରୁ ଓହରିଯାଏ, ତେବେ ନାଟୋର ସାମରିକ ଶକ୍ତି ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯିବ। ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କୁ ନିଜକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାକୁ ପଡିବ, ଯାହା କାରଣରୁ ସେମାନେ ୟୁକ୍ରେନକୁ ସେତେଟା ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରିବେ ନାହିଁ। ଏହା ରୁଷ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ କୂଟନୈତିକ ଏବଂ ରଣନୈତିକ ସୁଯୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବ।
ରୁଷ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭ୍ଲାଦିମିର ପୁଟିନ ଆରମ୍ଭରୁ ନାଟୋ ସମ୍ପ୍ରସାରଣକୁ ବିରୋଧ କରିଆସୁଛନ୍ତି। ସେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ପୂର୍ବ ୟୁରୋପରେ ନାଟୋର ବଢ଼ୁଥିବା ପ୍ରଭାବ ରୁଷର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ବିପଦ।
ଯଦି ଆମେରିକା ନାଟୋ ଛାଡିଦିଏ, ତେବେ ରୁଷ ଏହାର ସିଧାସଳଖ ଲାଭ ପାଇବ।
ନାଟୋ ଦୁର୍ବଳ ହେବ, ଯାହା ରୁଷ ଏବଂ ଚୀନର ପ୍ରଭାବ ବୃଦ୍ଧି କରିବ।
ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ପାଖରେ ୟୁକ୍ରେନକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ସୀମିତ ସମ୍ବଳ ରହିବ।
ଆମେରିକା କ’ଣ ପ୍ରକୃତରେ ନାଟୋରୁ ଅଲଗା ହୋଇଯିବ?
ଏହି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତର ଭବିଷ୍ୟତର ରାଜନୀତି ଏବଂ ଆମେରିକୀୟ ନୀତି ଉପରେ ନିର୍ଭର କରିବ। ତଥାପି, ପ୍ରଥମେ ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ ଏବଂ ଏବେ ତାଙ୍କର ଘନିଷ୍ଠ ସହଯୋଗୀ ଏଲୋନ ମସ୍କ ଏହାର ସ୍ପଷ୍ଟ ସଙ୍କେତ ଦେଉଛନ୍ତି।
ଏଲୋନ ମସ୍କଙ୍କ ଏହି ବକ୍ତବ୍ୟ କେବଳ ଏକ ପୋଷ୍ଟ ନୁହେଁ ବରଂ ବିଶ୍ୱ ରାଜନୀତି ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ସଙ୍କେତ। ଯଦି ଆମେରିକା ନାଟୋ ଛାଡିଦିଏ, ତେବେ ଏହା ବିଶ୍ୱର ଶକ୍ତି ସନ୍ତୁଳନକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିପାରେ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ରୁଷ, ଚୀନ୍ ଏବଂ ୟୁରୋପର ଭବିଷ୍ୟତ ମଧ୍ୟ ଏକ ନୂତନ ମୋଡ଼ ନେଇପାରେ।
