ଭାରତ ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କଲେ ପାକିସ୍ତାନ କେତେ ଦିନ ଯାଏ ତିଷ୍ଠିବ ?
……………………………………………………………………..
ଆଲେଖ୍ୟ – ବିକ୍ରମ ଦାଶ
……………………………………………………………………..
ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ପୁଣି ଥରେ ଉତ୍ତେଜନା ଶୀର୍ଷରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ପହଲଗାମ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଭାରତୀୟ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ଯେ ଆତଙ୍କବାଦୀଙ୍କ ମୁନିବ ପାକିସ୍ତାନକୁ କଠୋରତମ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯାଉ।
ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ମଧ୍ୟ ଆତଙ୍କବାଦୀ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ମୁନିବମାନଙ୍କୁ କଠୋର ଶିକ୍ଷା ଦେବା ବିଷୟରେ କହିଛନ୍ତି।
ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ ମୋଟ ୪ଟି ବଡ଼ ଯୁଦ୍ଧ ହୋଇଛି ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଯୁଦ୍ଧରେ ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶ ପରାଜୟ ବରଣ କରିଛି। ୧୯୪୭-୪୮ ଯୁଦ୍ଧରେ ପାକିସ୍ତାନ କାଶ୍ମୀର ଦଖଲ କରିବାର ଯୋଜନାରେ ସଫଳ ହୋଇପାରିଲା ନାହିଁ। ଏହା ୧୯୬୫ ଯୁଦ୍ଧରେ ମଧ୍ୟ ପରାଜିତ ହୋଇଥିଲା। ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ ଏହା ଦୁଇଟି ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ୧୯୯୯ ମସିହାରେ ଏହା ଏତେ ଖରାପ ଅବସ୍ଥାରେ ଥିଲା ଯେ ଏହା ନିଜର ସୈନିକଙ୍କ ମୃତଦେହ ଚିହ୍ନଟ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ମନା କରିଦେଇଥିଲା। ପହଲଗାମରେ ହୋଇଥିବା ବର୍ବର ଆତଙ୍କବାଦୀ ଆକ୍ରମଣ ପରେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ପୁଣି ଥରେ ସଂଘର୍ଷର ସମ୍ଭାବନା ଦେଖାଦେବା ଆରମ୍ଭ କରିଛି। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି ଯେ ଯଦି ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ହୁଏ, ତେବେ ପାକିସ୍ତାନ କେତେ ଦିନ ଯାଏ ଯୁଦ୍ଧରେ ତିଷ୍ଠିବ? ଏହାରି ଉପରେ ଏହି ଆଲେଖ୍ୟ ଏଠାରେ ସ୍ଥାନିତ କରାଯାଇଛି ।
ଉଭୟ ଦେଶର ସେନା କେତେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ?
ଭାରତ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ, ଗ୍ଲୋବାଲ୍ ଫାୟାରପାୱାର ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ୨୦୨୫ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତୀୟ ସେନା ବିଶ୍ୱର ଚତୁର୍ଥ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସେନା, ଯେଉଁଥିରେ ୧୪ ଲକ୍ଷ ୫୫ ହଜାର ସକ୍ରିୟ ସୈନିକ ଏବଂ ୧୧ ଲକ୍ଷ ୫୫ ହଜାର ରିଜର୍ଭ ସୈନିକ ଅଛନ୍ତି। ଏହିପରି ସମ୍ମିଳିତ ଆକାରରେ ଭାରତ ପାଖରେ ୨୬ ଲକ୍ଷ ୧୦ ହଜାର ସୈନିକ ଅଛନ୍ତି। ଭାରତ ପାଖରେ ୪,୬୧୪ଟି ଟ୍ୟାଙ୍କ, ୧,୫୧,୨୪୮ଟି ସଶସ୍ତ୍ର ଯାନ ଏବଂ ୩,୨୪୩ଟି ଟଣାଯାଇଥିବା ତୋପ ଅଛି। କେବଳ ଏତିକି ନୁହେଁ, ଭାରତର ଅର୍ଦ୍ଧସାମରିକ ବାହିନୀରେ ୨୫ ଲକ୍ଷ ୨୭ ହଜାର ସୈନିକ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଏବଂ ବାହ୍ୟ ବିପଦର ମୁକାବିଲା କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ। ଭାରତର ରଣନୈତିକ ଗଭୀରତା, ଉଚ୍ଚ-ଉଚ୍ଚତା ଯୁଦ୍ଧରେ ବିଶେଷଜ୍ଞତା ଏବଂ ଉନ୍ନତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଏହାକୁ ଅତିଶୟ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କରିଛି।
ଅପରପକ୍ଷରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ସେନାରେ ୬ ଲକ୍ଷ ୫୪ ହଜାର ସକ୍ରିୟ ସୈନିକ ଏବଂ ପ୍ରାୟ ୫ ଲକ୍ଷ ରିଜର୍ଭ ସୈନିକ ଏହିପରି ସମ୍ମିଳିତ ଆକାରରେ ୧୧ ଲକ୍ଷ ୫୪ ହଜାର ସୈନିକ ଅଛନ୍ତି, ଯାହା ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱର ଷଷ୍ଠ ବୃହତ୍ତମ ସେନା କରିଥାଏ। ଏଥିରେ ୩୭୪୨ ଟି ଟ୍ୟାଙ୍କ, ୫୦୫୨୩ ଟି ସଶସ୍ତ୍ର ଯାନ ଏବଂ ୭୫୨ ଟି ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ତୋପ ଅଛି, ଯାହା ଭାରତ ଅପେକ୍ଷା ଅଧିକ। ତଥାପି, ପାକିସ୍ତାନର ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ସାମରିକ ଆଧୁନିକୀକରଣରେ ସୀମିତ ନିବେଶ ଏହାର କ୍ଷମତାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରେ। ଯଦି ଏହିପରି ଦେଖାଯାଏ, ତେବେ କାଗଜପତ୍ରରେ ପାକିସ୍ତାନର ସେନା ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଦେଖାଯାଉଥିଲେ ମଧ୍ୟ ବାସ୍ତବରେ ଏହା ଏତେ ଘାତକ ନ ହୋଇପାରେ।
ଯଦି ଆମେ ଦୁଇ ଦେଶର ତୁଳନା କରିବା, ତେବେ ଭାରତର ସେନା ସଂଖ୍ୟା, ସମ୍ବଳ ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ପାକିସ୍ତାନ ଠାରୁ ବହୁତ ଆଗରେ। ଭାରତର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟ୍ (୭୭.୪ ବିଲିୟନ ଡଲାର, ଯାହା କି ଭାରତୀୟ ମୁଦ୍ରାରେ ପ୍ରାୟ ୬ ଲକ୍ଷ ୬୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା), ଯାହାକି ପାକିସ୍ତାନ (୬,୩ ବିଲିୟନ ଡଲାର, ଭାରତୀୟ ମୁଦ୍ରାରେ ପ୍ରାୟ ୬୦ ହଜାର କୋଟି ଟଙ୍କା) ତୁଳନାରେ ପ୍ରାୟ ୧୦ ଗୁଣ ଅଧିକ, ଯାହା ଭାରତକୁ ଉନ୍ନତ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଏବଂ ତାଲିମରେ ଏକ ଅଗ୍ରଗାମୀତା ପ୍ରଦାନ କରେ।
ସମୁଦ୍ରର ଲହଡ଼ି ଉପରେ କିଏ ରାଜ୍ କରେ ?
ଭାରତୀୟ ନୌସେନା ଏକ ‘ନୀଳ-ଜଳ ନୌସେନା’, ଯାହା ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ସକ୍ଷମ। ଏଥିରେ ୨୯୪ଟି ନୌସେନା ପ୍ଲାଟଫର୍ମ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଦୁଇଟି ବିମାନ ବାହକ (ଆଇ,ଏନ୍,ଏସ୍, ବିକ୍ରାନ୍ତ, ଆଇ,ଏନ୍,ଏସ୍, ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ), ୧୮ଟି ବୁଡ଼ାଜାହାଜ, ୧୪ଟି ବିଧ୍ୱଂସକ ଏବଂ ୩୦୦ଟି ବିମାନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଭାରତର ନୌସେନା ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରେ ଏବଂ ପରମାଣୁ କ୍ଷମତାସମ୍ପନ୍ନ ବୁଡ଼ାଜାହାଜ ଏହାକୁ ଏକ ରଣନୈତିକ ଧାର ପ୍ରଦାନ କରେ।
ଅପରପକ୍ଷରେ ପାକିସ୍ତାନ ନୌସେନା ଏକ ‘ସବୁଜ ଜଳ ନୌସେନା’, ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ଉପକୂଳ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୀମିତ। ଏଥିରେ ୧୧୪ଟି ନୌସେନା ଜାହାଜ, ୮ଟି ବୁଡ଼ାଜାହାଜ, ୯ଟି ଫ୍ରିଗେଟ୍ ଏବଂ ୮୫ଟି ବିମାନ ଅଛି। ପାକିସ୍ତାନ ଚୀନ୍ ଏବଂ ତୁର୍କୀୟେ ସହାୟତାରେ ଏହାର ନୌସେନାକୁ ଆଧୁନିକୀକରଣ କରୁଛି, କିନ୍ତୁ ଏହା ଭାରତର ନୌସେନା ତୁଳନାରେ ବହୁତ ଛୋଟ ଏବଂ କମ୍ ସକ୍ଷମ ରହିଛି।
ଯଦି ଆମେ ଉଭୟ ଦେଶର ନୌସେନାକୁ ତୁଳନା କରିବା, ତେବେ ଭାରତର ନୌସେନା ନୌବାହିନୀ ଏବଂ ବୈଷୟିକ କ୍ଷମତା ପାକିସ୍ତାନ ଅପେକ୍ଷା ବହୁତ ଅଧିକ। ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ, ଭାରତୀୟ ନୌସେନା କରାଚୀ ବନ୍ଦର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି ପାକିସ୍ତାନକୁ ପ୍ରବଳ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥିଲା, ଯାହା ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଏ।
ଏପରି ସ୍ଥିତିରେ ଯଦି ଆମେ ଉଭୟ ଦେଶର ନୌସେନାର ଶକ୍ତିର ତୁଳନା କରିବା, ତେବେ ଭାରତର ନୌସେନା ନୌବାହିନୀ ଏବଂ ବୈଷୟିକ କ୍ଷମତା ପାକିସ୍ତାନ ଅପେକ୍ଷା ବହୁତ ଅଧିକ। ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ ଭାରତୀୟ ନୌସେନା କରାଚୀ ବନ୍ଦର ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି ପାକିସ୍ତାନକୁ ପ୍ରବଳ କ୍ଷତି ପହଞ୍ଚାଇଥିଲା, ଯାହା ଏହି ପାର୍ଥକ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଏ।
ଆକାଶରେ ଲଢ଼େଇ ହେଲେ କିଏ ଜିତିବ?
ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନା ପାଖରେ ୨୨୨୯ ଟି ବିମାନ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୬ ଶହ ଟି ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନ, ୮୯୯ ଟି ହେଲିକପ୍ଟର ଏବଂ ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଭାରତର ବାୟୁସେନା ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ଚତୁର୍ଥ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି ଏବଂ ଏହାର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଚେତାବନୀ ପ୍ରଣାଳୀ ଏବଂ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ ଭଳି ଆଧୁନିକ ଉପକରଣ ରହିଛି।
ପାକିସ୍ତାନ ବାୟୁସେନା ପାଖରେ ୧୪୩୪ ଟି ବିମାନ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ୩୮୭ ଟି ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନ ଏବଂ ୫୭ ଟି ଆକ୍ରମଣକାରୀ ହେଲିକପ୍ଟର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ତଥାପି ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଏହା ଭାରତଠାରୁ ବହୁତ ପଛରେ ଅଛି। ପୂର୍ବ ଯୁଦ୍ଧଗୁଡ଼ିକରେ ମଧ୍ୟ ପାକିସ୍ତାନ ଭାରତର ବାୟୁ ଶକ୍ତି ଆଗରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଥିଲା।
ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଦେଖିଲେ, ଭାରତୀୟ ବାୟୁସେନାର ସଂଖ୍ୟାତ୍ମକ ଏବଂ ବୈଷୟିକ ଶ୍ରେଷ୍ଠତା ଏହାକୁ ବାୟୁ ଯୁଦ୍ଧରେ ଏକ ଅଗ୍ରଣୀ ସ୍ଥାନ ପ୍ରଦାନ କରେ। ଭାରତ ପାଖରେ ଅଧିକ ଉନ୍ନତ ଲଢ଼ୁଆ ବିମାନ ଏବଂ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ ଅଛି, ଯାହା ଯୁଦ୍ଧରେ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ସାବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇପାରେ।
ଯୁଦ୍ଧରେ ଆଉ କେଉଁ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ହୋଇଥାଏ ?
ଉଭୟ ଦେଶ ପରମାଣୁ ସାମର୍ଥ୍ୟରେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ। ଭାରତ ପାଖରେ ୧୨୦ରୁ ୧୩୦ଟି ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ପାଖରେ ୧୫୦ ରୁ ୧୭୦ଟି ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ଅଛି। ଭାରତର ଅଗ୍ନି-୫ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନର ଶାହିନ-୩ ଦୂରଗାମୀ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର। ଯଦି ପରମାଣୁ ଯୁଦ୍ଧ ହୁଏ, ତେବେ ଉଭୟ ଦେଶ ଭାରୀ କ୍ଷତି ସହିବେ, ଯାହା ଫଳରେ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଯୁଦ୍ଧ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା କମ୍ ହୋଇଯିବ।
ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତି ବିଷୟରେ କହିବାକୁଗଲେ,ଭାରତର ଜିଡିପି ପାକିସ୍ତାନ ତୁଳନାରେ ୧୦ ଗୁଣ ଅଧିକ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ପାକିସ୍ତାନର ଦୁର୍ବଳ ଅର୍ଥନୀତି ଏହାକୁ ଲମ୍ବା ଯୁଦ୍ଧ ଲଢ଼ିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଉନାହିଁ। ଏହା ସହିତ ପାକିସ୍ତାନକୁ ଚୀନ୍ ଏବଂ କିଛି ପରିମାଣରେ ତୁର୍କୀୟେରୁ ସମର୍ଥନ ମିଳିପାରେ, କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଦେଶ ଭାରତ ସହିତ ଅଛନ୍ତି। ଯଦିଓ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଲଢ଼େଇରେ ବାହ୍ୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପର କୌଣସି ସମ୍ଭାବନା ନାହିଁ ।
ପାକିସ୍ତାନ କେତେଦିନ ଯୁଦ୍ଧରେ ତିଷ୍ଠିପାରିବ ?
ପାକିସ୍ତାନର ସାମରିକ କ୍ଷମତା ଭାରତ ତୁଳନାରେ କମ୍, ବିଶେଷକରି ଯଦି ଯୁଦ୍ଧ ଦୀର୍ଘ ହୁଏ। ୧୯୭୧ ଯୁଦ୍ଧରେ ଯେତେବେଳେ ଭାରତ ପୂର୍ବ ଏବଂ ପଶ୍ଚିମ ଉଭୟ ମୋର୍ଚ୍ଚାରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲା, ସେତେବେଳେ ପାକିସ୍ତାନ ୧୩ ଦିନ ମଧ୍ୟରେ ଆତ୍ମସମର୍ପଣ କରିଥିଲା ଏବଂ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ଯଦି ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟ ବିଷୟରେ କଥା ହେବା, ତେବେ ପାକିସ୍ତାନ ପାଇଁ ୧୩ ଦିନ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ସିଧାସଳଖ ଯୁଦ୍ଧ ଜାରି ରଖିବା କଷ୍ଟକର ମନେ ହେଉଛି। ବିଶେଷଜ୍ଞମାନେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ୨ ରୁ ୩ ସପ୍ତାହର ଯୁଦ୍ଧ ପାକିସ୍ତାନକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଧ୍ୱଂସ ତଥା ଛାରଖାର କରିପାରେ। ଯଦି ଏହି ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖାଯାଏ, ତେବେ ସାମରିକ ଶକ୍ତି ନେଇ ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ମଧ୍ୟରେ କୌଣସି ତୁଳନା ନାହିଁ।
