ଶତାବ୍ଦୀ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ମାନବ ସଭ୍ୟତା ଈଶ୍ୱର, ଧର୍ମ ଏବଂ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକତାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରିଆସୁଛି। କିନ୍ତୁ ସମୟ ସହିତ ଚିନ୍ତାଧାରା ଏବଂ ବିଶ୍ୱାସର ପରିଭାଷା ମଧ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତିତ ହୋଇଛି। ଆଜିର ବିଶ୍ୱରେ ଏପରି ଏକ ବ୍ୟାପକ ଶ୍ରେଣୀର ଲୋକ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁମାନେ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ଅସ୍ତିତ୍ୱରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ଏପରି ଲୋକଙ୍କୁ ସାଧାରଣତଃ “ନାସ୍ତିକ” କୁହାଯାଏ, ଅର୍ଥାତ୍ ଯେଉଁମାନେ କୌଣସି ଦେବତା, ଦେବୀ, ଶକ୍ତି କିମ୍ବା ଧାର୍ମିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ଯଦିଓ ଆସ୍ତିକ ଏବଂ ନାସ୍ତିକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏହି ବିତର୍କ ନୂଆ ନୁହେଁ, କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ନାସ୍ତିକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟାରେ ବୃଦ୍ଧି ଏବେ ଗବେଷକ ଏବଂ ସମାଜବିଜ୍ଞାନୀଙ୍କ ପାଇଁ ଆଗ୍ରହର ବିଷୟ ପାଲଟିଛି।
ଇଶ୍ୱର ବିଶ୍ଵାସ ଦୁର୍ବଳ ହେଉଥିବା ଦେଶଗୁଡିକ - ପ୍ରାୟ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶରେ ନାସ୍ତିକ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି। କିନ୍ତୁ କିଛି ଦେଶ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ନାସ୍ତିକମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ଅନ୍ୟମାନଙ୍କ ତୁଳନାରେ ବହୁତ ଅଧିକ। ଚୀନ୍ ଏହି ତାଲିକାର ଶୀର୍ଷରେ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ବିଶ୍ୱର ମୋଟ ନାସ୍ତିକଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୬୭ ପ୍ରତିଶତ ଏକାକୀ ରୁହନ୍ତି। ଜାପାନ, ସ୍ୱିଡେନ୍, ଚେକ୍ ଗଣରାଜ୍ୟ, ବ୍ରିଟେନ୍, ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ, ନ୍ୟୁଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏବଂ କାନାଡା ଭଳି ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ନାସ୍ତିକତାକୁ ସାମାଜିକ ଭାବରେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହି ସବୁ ଦେଶରେ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଏକ ବଡ଼ ଅଂଶ କୌଣସି ଧର୍ମ କିମ୍ବା ଈଶ୍ୱରଙ୍କୁ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ବ୍ରିଟେନ ଏବଂ ଫ୍ରାନ୍ସରେ, ପ୍ରାୟ ୪୦ ପ୍ରତିଶତ ଲୋକ ନିଜକୁ ନାସ୍ତିକ ବୋଲି ଭାବନ୍ତି। ନାସ୍ତିକତାରେ କେଉଁ ଦେଶ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ୧୦ରେ ଅଛନ୍ତି- ଏକ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ ବିଶ୍ୱର ୮୯ ପ୍ରତିଶତ ନାସ୍ତିକ କେବଳ ୧୦ଟି ଦେଶରେ ବାସ କରନ୍ତି। ଚୀନ୍ ପରେ ଆମେରିକା ଏହି ତାଲିକାରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ୨୦୨୦ ସୁଦ୍ଧା ୧୦.୦୯ କୋଟି ଲୋକ ନାସ୍ତିକ ଭାବରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଥିଲେ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ-
ଜାପାନରେ ୭.୨୬ କୋଟି
ଭିଏତନାମରେ ୬.୬୪ କୋଟି
ଜର୍ମାନୀରେ ୩.୦୨ କୋଟି
ରୁଷରେ ୨.୯୬ କୋଟି
ବ୍ରାଜିଲରେ ୨.୮୧ କୋଟି
ଫ୍ରାନ୍ସରେ ୨.୮୧ କୋଟି
ୟୁକେରେ ୨.୭୧ କୋଟି
ଦକ୍ଷିଣ କୋରିଆରେ ୨.୫୦ କୋଟି ନାସ୍ତିକ ଅଛନ୍ତି। ଏହି ସଂଖ୍ୟାଗୁଡ଼ିକରୁ ସ୍ପଷ୍ଟ ଯେ ବିକଶିତ ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ଧର୍ମଠାରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଏକ ଦ୍ରୁତ ଗତିରେ ବଢ଼ୁଥିବା ଧାରା ହୋଇପଡିଛି। ଭାରତର ପରିସ୍ଥିତି କ’ଣ?- ଯଦି ଆମେ ଭାରତ ବିଷୟରେ କଥା ହେବା, ତେବେ ଏଠାରେ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସର ମୂଳ ବହୁତ ଗଭୀର। ହୁଏତ ଏହି କାରଣରୁ ୨୦୨୦ ସୁଦ୍ଧା ଭାରତରେ କେବଳ ମାତ୍ର ୫୦,୦୦୦ ଲୋକ ନିଜକୁ ନାସ୍ତିକ ଭାବରେ ପଞ୍ଜୀକୃତ କରିପାରିଥିଲେ। ୨୦୧୦ ମସିହାରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ମାତ୍ର ୩୦,୦୦୦ ଥିଲା, ଅର୍ଥାତ୍ ୧୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ମାତ୍ର ୨୦,୦୦୦ ଲୋକ ନିଜକୁ ଏହି ବର୍ଗରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଛନ୍ତି। ବିଶ୍ୱରେ ନାସ୍ତିକଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବାର ଅନେକ କାରଣ ଅଛି। ମୁଖ୍ୟତଃ, ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଯୁକ୍ତିବାଦର ବର୍ଦ୍ଧିତ ପ୍ରଭାବ, ଧାର୍ମିକ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତି ଅବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ବର୍ଦ୍ଧିତ ଇଚ୍ଛା ନାସ୍ତିକତାର ପ୍ରସାରରେ ସହାୟକ।
କାରଣ:
ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଯୁକ୍ତିବାଦ:
ଆଧୁନିକ ଯୁଗରେ, ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଯୁକ୍ତିବାଦ ବିସ୍ତାର କରିଛି, ଯାହା ଫଳରେ ଲୋକମାନେ ପାରମ୍ପରିକ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସକୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରୁଛନ୍ତି।
ଧାର୍ମିକ ଅନୁଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତି ଅବିଶ୍ୱାସ:
କିଛି ଲୋକ ଧାର୍ମିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ନେତାମାନଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟ ଉପରେ ଅବିଶ୍ୱାସ କରିବାକୁ ଲାଗିଛନ୍ତି, ଯାହା ଫଳରେ ସେମାନେ ଧର୍ମରୁ ଦୂରେଇ ଯାଇଛନ୍ତି।
ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସ୍ୱାଧୀନତା:
କିଛି ଲୋକ ଧାର୍ମିକ ବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ପ୍ରଥା ଦ୍ୱାରା ଆବଦ୍ଧ ହେବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ନିଜର ପସନ୍ଦ ଏବଂ ଜୀବନଶୈଳୀ ବଞ୍ଚିବାର ସ୍ୱାଧୀନତା ଚାହାଁନ୍ତି।
ମନ୍ଦ ବିଷୟକ ସମସ୍ୟା:
କିଛି ନାସ୍ତିକ ଯୁକ୍ତି କରନ୍ତି ଯେ ବିଶ୍ୱରେ ଏତେ ମନ୍ଦ ଏବଂ ଦୁଃଖ ଅଛି ଯେ ଜଣେ ସର୍ବଶକ୍ତିମାନ, ହିତୈଷୀ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ଅସ୍ତିତ୍ୱ ଅସମ୍ଭବ।
ପ୍ରମାଣର ଅଭାବ:
କିଛି ଲୋକ ନାସ୍ତିକ କାରଣ ସେମାନେ ଈଶ୍ୱରଙ୍କ ଅସ୍ତିତ୍ୱ ପାଇଁ କୌଣସି ଦୃଢ଼ ପ୍ରମାଣ ପାଆନ୍ତି ନାହିଁ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାରଣ:
ଶିକ୍ଷାର ସ୍ତର, ସାମାଜିକ-ଆର୍ଥିକ ପରିସ୍ଥିତି ଏବଂ ସାଂସ୍କୃତିକ ପୃଷ୍ଠଭୂମି ମଧ୍ୟ ନାସ୍ତିକତାର ପ୍ରସାରରେ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ।
ଏହା ମନେ ରଖିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଯେ ନାସ୍ତିକତା ଏକ ସମାନ ଘଟଣା ନୁହେଁ, ଏବଂ ଲୋକମାନେ ବିଭିନ୍ନ କାରଣ ପାଇଁ ନାସ୍ତିକ ହୋଇପାରନ୍ତି। କିଛି ଲୋକ ଧାର୍ମିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଏବଂ ବିଶ୍ୱାସ ପ୍ରତି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାସ୍ତିକ ହୋଇପାରନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ଅନ୍ୟମାନେ କିଛି ଧାର୍ମିକ ଅଭ୍ୟାସ କିମ୍ବା ବିଶ୍ୱାସକୁ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିପାରନ୍ତି।
